Als het om gezond eten gaat staat bovenaan het kiezen voor volkoren samen met veel groenten. Want volkorenbrood is gezonder dan witbrood en je kunt beter volkoren spaghetti kiezen dan gewone spaghetti. Maar waarom is dat eigenlijk?
Volkoren verwijst eigenlijk naar de hele graankorrel. Volkoren gaat dus over producten die van granen gemaakt zijn. De graankorrels worden vermalen tot meel en daarvan worden de volkorenproducten gemaakt zoals brood, crackers, pasta, koekjes en pannenkoeken. Volkorenmeel is het meel van de hele gemalen graankorrel. In die meel zitten ook de vliesjes van de graankorrels en de kiem. Hoe meer er van de vliesjes en de kiem uitgezeefd wordt, hoe witter het meel, en hoe minder volkoren het meel is. De meest gebruikte graansoort in de Nederland is tarwe, maar ook maïs, rogge, gerst, spelt, rijst en haver zijn graansoorten die je vaak ziet. Daarnaast zijn er ook een aantal zogenoemde pseudogranen als quinoa en boekweit.
Graankorrels zijn de zaadjes van de graanplant. Daaruit kan een nieuwe plant groeien en daarom zitten ze vol goede voedingsstoffen. Zo bevat de kiem goede vetten, vitamines en mineralen en de buitenste laag van een graankorrel, de zemel, veel vezels en ook vitamines en mineralen. Hierdoor zijn volkorenproducten rijk aan B-vitamines. Daarnaast bevatten volkorenproducten veel ijzer. Het binnenste deel van de korrel – het witte deel - bestaat met name uit koolhydraten en bevat ook wat eiwitten. Als de vliesjes van de graankorrel en de kiem eruit gezeefd worden en alleen de bloem overblijft, bevat deze minder vezels, B-vitamines en mineralen.
Wereldwijd zijn vele onderzoeken gedaan naar het effect van volkoren op de gezondheid. De conclusie uit deze onderzoeken is dat het eten van volkorenproducten de kans op ziektes verkleint. Zo neemt bijvoorbeeld het risico op hart- en vaatziekten af. De voedingsstoffen uit volkoren producten hebben namelijk een gunstig effect op onder andere ontstekingen en de bloedstolling. Ook verlaagt het eten van volkoren producten de kans op het krijgen van darmkanker. De vezels stimuleren de darmen om in beweging te blijven. Dit voorkomt niet alleen een verstopping maar het gaat ook irritaties van de darmwand tegen. Verder blijft een deel van de vezels uit volkorengranen tot in de dikke darm aanwezig. Daar vormen ze een voedingsbodem voor gunstige darmbacteriën. En die bacteriën helpen weer de darm gezond te houden. Ten slotte lijkt het eten van volkorenproducten het risico op het krijgen van diabetes type 2 te verlagen. Deze gezondheidseffecten zijn al te bereiken door het eten van 60 tot 90 gram volkorenproducten per dag. Dat staat gelijk aan 2 tot 3 sneetjes brood per dag of 1 snee brood en een portie zilvervliesrijst.
Hoe die bescherming van volkoren precies werkt, is nog niet duidelijk. De onderzoekers weten wel dat een groot deel van de effecten te danken is aan de vezels.
Voor een goede gezondheid heeft u elke dag minimaal 30 gram vezels nodig. Dat is niet veel, maar de meesten van ons halen dat niet. Gemiddeld krijgt een volwassene in Nederland 21 gram vezels per dag binnen. De meeste vezels halen we uit brood, granen, rijst en pasta. Daarnaast krijgt u ook vezels binnen als u groenten, fruit, noten, zaden en peulvruchten eet. Dat zijn wel andere soorten vezels dan vezels uit graanproducten. Omdat de vezelinname in Nederland zo laag ligt, ligt in de voedingsvoorlichting al jaren de nadruk op het eten van volkoren. Als u meer voor volkoren kiest, gaat uw vezelinname vanzelf omhoog.
Op een handige manier meer vezels in uw voeding krijgen is net iets anders kiezen.
Op de verpakking kan brood volkoren heten, maar is het dan ook daadwerkelijk echt volkoren met die goede vezels? Voor brood zijn er wettelijk regels. Als een brood volkorenbrood heet dan moet het van 100 procent volkorenmeel gemaakt zijn. Voor andere producten zijn er geen wettelijke regels, maar er zijn wel afspraken over gemaakt. Voor producten zoals koekjes, toastjes, crackers en pasta is afgesproken dat de naam "volkoren" alleen op de verpakking gebruikt mag worden als het meel voor deze producten ook 100 procent volkorenmeel is.
Volkoren is gezonder dan wit, maar dit wil niet zeggen dat u nooit meer kunt genieten van zo’n lekker wit bolletje. Bij gezond eten gaat het om het totaalplaatje. Als u vaak kiest voor volkoren en ook andere vezelrijke producten zoals veel groente, fruit en regelmatig noten en peulvruchten, dan kunt u af en toe blijven genieten van een graanproduct dat niet volkoren is.
(Bron: gezondheidsnet.nl)
