Geschreven door Lavinia, 13-01-2025
Je weet misschien al dat ultra bewerkt voedsel niet goed is voor je gezondheid. Dit soort voeding verhoogt niet alleen het risico op vroegtijdige sterfte en hart- en vaatziekten, maar kan ook de kans op dementie vergroten.
Volgens Alzheimer Nederland krijgt 1 op de 5 mensen dementie, waaronder 1 op de 3 vrouwen en 1 op de 7 mannen. Uit onderzoek blijkt dat als je ongeveer 10% van ultra bewerkte voeding vervangt door onbewerkte voedsel, je de kans op dementie met 19% kunt verlagen. Het is daarom waardevol om te kijken hoe voeding kan helpen om het risico te verlagen.
Laten we beginnen met uit te leggen wat ultra bewerkt voedsel is. Ultra bewerkt voedsel is bijvoorbeeld fastfood, kant-en-klaarmaaltijden, frisdrank, koek en snoep. Dit soort sterk bewerkt voedsel bevat vaak veel (trans)vetten, suikers en zout. Daarnaast missen deze producten meestal belangrijke voedingsstoffen, zoals vitamines en mineralen.
Het tijdschrift Neurology heeft in 2022 een onderzoek uitgevoerd onder meer dan 70.000 Britten van 55 jaar en ouder. Daaruit blijkt een duidelijk verband tussen ultra bewerkt voedsel en dementie. De deelnemers werden ingedeeld op basis van hun eetgewoonten: mensen die veel bewerkt voedsel aten en mensen die minder vaak bewerkt voedsel aten. Na tien jaar ontwikkelden 518 mensen een vorm van dementie, zoals Alzheimer of vasculaire dementie (die bijvoorbeeld veroorzaakt kan worden door een herseninfarct).
Het onderzoek laat zien dat een hogere inname van veel bewerkt voedsel en dus weinig onbewerkte voeding, de kans op dementie aanzienlijk verhoogt.
Het is bekend dat een gezonde voeding een positief effect heeft op risicofactoren voor dementie, zoals hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en diabetes. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat het combineren van gezonde voedingsmiddelen, zoals veel groenten, peulvruchten, volkorenproducten, fruit en gezonde vetten (zoals olijfolie, noten en vette vis), de kans op dementie kan verminderen.
Een onderzoek in 2024 toont aan dat voedingsmiddelen met veel flavonoïden de kans op dementie met 28 procent kunnen verlagen. Flavonoïden zitten in groenten en fruit zoals bessen, druiven, uien en broccoli maar ze zitten ook in chocolade, thee en rode wijn. Ze hebben verschillende gezondheidsvoordelen, vooral vanwege hun antioxiderende, ontstekingsremmende en bloeddrukverlagende eigenschappen. Daarnaast worden ze in verband gebracht met een verminderd risico op chronische aandoeningen zoals hart- en vaatziekten.
Het is niet altijd mogelijk om ultra bewerkte voeding helemaal te vermijden. Toch is het belangrijk om te kiezen voor gezond eten als basis met zo min mogelijk bewerkte producten, om het risico op dementie te verlagen. Het gaat vooral om de balans in je voeding en je algehele levensstijl.
Wil je ook minder bewerkt voedsel eten, maar weet je soms niet goed wat je moet kiezen? Dan is het Leefstijlprogramma van Dokter Tamara iets voor jou. Zij begeleid je aan de hand van zes belangrijke pijlers en deelt wekelijks nieuwe recepten voor gezonde maaltijden om je op weg te helpen. Als je aanvullend verzekerd bent, krijg je zelfs 100% vergoed. Heb je geen aanvullende zorgverzekering, dan krijg je 50% vergoed. Klik op de link: Online Leefstijlprogramma voor meer informatie.
Het is belangrijk om te benadrukken dat voeding slechts één van de factoren is die het risico op dementie kunnen beïnvloeden. Een gezonde levensstijl is net zo belangrijk. Regelmatig bewegen, genoeg slapen en je hersenen actief houden, dragen allemaal bij aan het behoud van een gezonde geest. Lees ook onze blog ‘Gezonder leven’, waarin je ontdekt hoe kleine veranderingen in je leefstijl al een groot verschil maken!