Anja Verheij (71) was een van de populairste deelnemers van het tv-programma B&B Vol Liefde de zomereditie. Een toonbeeld van zelfstandigheid, vitaliteit, gezondheid en – soms ook iets te veel – zorgzaamheid. Wat doet Anja om fysiek en mentaal gezond te blijven?

Mocht je haar niet kennen? Anja heeft ruim twintig jaar Chambres d'hôtes in Frankrijk, waarvan de laatste tien jaar in een 18e eeuwse pastorie in Biches, de Nièvre. Hier ontvangt ze met veel plezier haar gasten. Anja heeft een paar dates gehad via het televisieprogramma, maar is - op het moment dat wij haar spreken - nog single, wat ze overigens niet betreurt.

Lees hier verder vanuit het magazine. Wil je het hele artikel lezen? Scroll dan naar beneden.

Ga je stoppen met je bed&breakfast?

'Ik heb een artroselijf en dat lijf zegt: het moet kleiner. Ik woon in een vrij groot huis met 2000 vierkante meter grond. Dat betekent dat ik hier over een tijdje wegga en elders in Frankrijk ga neerstrijken. Dat vind ik heel spannend. Ik had aanvankelijk 70 jaar in gedachten als stopleeftijd. Maar omdat het leven steeds sneller gaat naarmate je ouder wordt, is 73 jaar nu mijn streefdatum. Ik wil niet wachten tot ik tweede helft zeventig ben, omdat het lichamelijk dan misschien te zwaar wordt voor zo’n grote verandering.

Als ik hier vertrek, betekent dat wel dat mijn belangrijkste bron van zingeving – het gastvrouwschap - wegvalt. Gasten ontvangen is niet alleen een kwestie van kamers schoonmaken en wassen draaien. Het betekent ook dat je mooie gesprekken hebt. Ik verzorg maaltijden en eet samen met mijn gasten. Mensen vinden dat leuk, maar ik doe het ook voor mezelf. Het houdt me scherp om kennis te nemen van andere standpunten, van andere manieren van leven.'

Hoe ga je die zingeving straks opvangen?

'Ik heb vooral bedacht dat ik het móet opvangen. Afhankelijk van waar ik terechtkom, zal ik actief op zoek gaan naar nieuwe zingeving. Ik ben geen type dat achter de geraniums gaat zitten. Ik lees graag, kan goed alleen zijn, maar sociale contacten zijn onontbeerlijk in het leven. Dus daar zal ik me voor blijven inzetten.'

Wat wordt nog meer belangrijk voor je in de volgende fase? 

'Op het Franse platteland heb ik geleerd om de kleine dingen te waarderen. Toen ik nog in Arnhem woonde had ik cultuur om me aan te laven, hier ben ik meer op mezelf teruggeworpen. Ik ben gedwongen om het geluk uit het kleine te halen, wat ik op zich helemaal niet verkeerd vind. Wat ik wel merk naarmate ik ouder word en het lichamelijk zwaarder wordt, is dat ik meer behoefte krijg aan geestelijke uitdaging. Aan cultuur dichtbij. Dat zal mede bepalend zijn voor mijn volgende stap. Ik speel nu met de gedachte om misschien in een groep te gaan wonen, waar ik mijn eigen leven kan leiden, maar ook dingen kan delen met anderen. Je hebt zoveel mooie woonvormen. Een ander voordeel van wonen in een groep is dat je elkaars mantelzorger kunt zijn, mocht dat nodig zijn. Ouder worden brengt uitdagingen, maar ook nieuwe mogelijkheden. Het belangrijkste is om ze te blijven zien.’

Vind je het lastig dat iedereen een mening over je heeft nu je bekend bent?

'Het worden van een bekende Nederlander is echt iets wat je overkomt. Je wordt ervoor gewaarschuwd, want er zit goede begeleiding bij het programma. Maar toch overkomt het je.  Ik heb het voordeel dat ik weinig op social media zit, maar goede vrienden stuurden me weleens wat door. Daar zaten in het begin ook negatieve reacties tussen, zoals ‘Zij is kort door de bocht’ en ‘Zij moet maar alleen blijven met haar kat Piet’. Dat is het fijne van ouder worden en meer in harmonie zijn met jezelf; het deert me niet.

Ik vind het belangrijker dat dierbaren mij omarmen, dan wat onbekenden van mij vinden. Ik was wel verbaasd dat ik door half Nederland werd omarmd. Dat had ik niet verwacht, juist omdat ik voor mezelf opkom en ik daarmee sommige mensen tegen de haren instrijk. Toen ik in Nederland was werd ik door iedereen aangesproken. Ik kreeg waanzinnige complimenten dat meer vrouwen een Anja-gehalte zouden moeten hebben. Het was egostrelend. Als ik ooit in een dip kom, dan haal ik deze complimenten terug.'

Zijn er vrouwen die een voorbeeld voor je zijn?

'Ik heb veel bewondering voor vrouwen die, sinds jaar en dag, opkomen voor vrouwenrechten, zoals Aletta Jacobs, Joke Smit en Hedy d’Ancona. Dat zijn vrouwen die hun eigen kracht zien, en dat aanwenden om de rechten en mogelijkheden van andere vrouwen te bevorderen. Ik vind dat vrouwen in een aantal opzichten nog altijd tweederangsburgers zijn. Terwijl ik denk dat het de wereld ten goede zou komen als er meer vrouwelijke leiders zijn. Niet dat vrouwen niet megalomaan kunnen zijn, maar ik denk dat er toch wat minder kans is op Trumps en Poetins. Wat ik ook bewonder in vrouwen is authenticiteit. Vrouwen die zichzelf zijn, accepteren dat ze ouder worden, en het niet nodig vinden om aan zichzelf te sleutelen.'

Je komt zelf ook over als een krachtige vrouw.

'Dat klopt ook wel. Ik kan in gesprekken soms opmerkingen maken waar mensen van gaan fronsen. Dingen die me niet bevallen spreek ik uit. Maar ik vind dat dingen benoemd mogen worden. Want alleen als je iets benoemt, kan er iets veranderen. Dat heb ik altijd gehad en dat wordt geenszins minder. Ik ben ook altijd financieel onafhankelijk geweest. En dat wens ik iedere vrouw toe, zodat je altijd uit een ongezonde relatie kunt stappen.'

Wat doe jij als je niet lekker in je vel zit?

'Ik ben overwegend een goed gemutst mens, maar ik heb ook momenten dat het glas niet halfvol is. Dat ik denk: jeetje, hoe kom ik de dag door? Ik had dit in extreme mate tijdens de corona periode. We hadden een heel strenge lockdown en mochten één uur per dag naar buiten binnen een straal van één kilometer. In het begin vermaakte ik me prima in mijn geweldige tuin, ik heb hoeken gezien die ik nog niet had ontdekt. Maar uiteindelijk begon het me op te breken dat ik geen mensen zag. Ik ben toen iedere dag gaan opschrijven in een schriftje wat fijn was die dag. De wereld is nooit helemaal wit, maar ook nooit helemaal zwart. Door deze oefening dwong ik mezelf om in een zwarte periode ook de witte dingen te zien. Dat kan van alles zijn: een nieuw inzicht, iets wat me laat lachen, een eekhoorn die een gekke buiteling maakt.'

Hoe beleef je het ouder worden?

'Ik merk dat mijn lichamelijke ongemakken toenemen. Mijn artrose begint steeds meer op te spelen: ik heb minder kracht, de fijne motoriek in mijn handen verdwijnt. Mijn geheugen en gehoor worden wat minder. Alles gaat langzamer. Ik neem meer tijd voor de dingen die ik doe. De dagen en jaren lijken steeds sneller voorbij te vliegen. Ik denk elk jaar weer: potverdorie weer een jaar voorbij. Maar het is echt niet alleen kommer en kwel (lacht!). Ik zit veel beter in mijn vel. Ik kan beter relativeren, makkelijker ‘nee’ zeggen. Wat ik ook zo leuk vind aan ouder worden is dat het niet saai wordt. Rond mijn veertigste begon ik mezelf een beetje in de peiling te krijgen. Maar dat proces is nog altijd gaande; er valt altijd weer iets nieuw te ontdekken. Je blijft altijd een mens-in-ontwikkeling. Toen ik een bed&breakfast begon werd er een beroep gedaan op mijn gastvrouwschap. Ik vond het plezierig om te ontdekken dat ik dat ook in me heb, en verder hebben kunnen ontwikkelen.'

Hoe belangrijk is vitaliteit voor jou?

'Dat vind ik héél belangrijk. En dat wordt alleen maar belangrijker naarmate ik ouder word. Ik ben op een leeftijd gekomen dat mijn veerkracht en vitaliteit elk moment voorbij kunnen zijn. Ziektes kunnen toeslaan. Daar ben ik me erg bewust van. Op je vijftigste begin je al een jas uit te doen. Op je zestigste nog één. Met zeventig weer één. En op je tachtigste doe je er twee tegelijk uit. Ik wil zo lang mogelijk op een prettige manier kunnen leven. Vitaliteit speelt daarin een belangrijke rol.'

Wat doe je om vitaal te blijven?

'Door mijn deelname aan B&B vol Liefde weet iedereen dat ik alle werkdagen meedoe aan Nederland in Beweging. Ik noem dat ouwelullengym, zonder dat vervelend te bedoelen. Integendeel. Ik zeg ook altijd gekscherend tegen vrienden: 'We gaan niet om kwart over negen afspreken, want dan doe ik ouwelullengym.' Verder ben ik actief: ik doe klusjes in huis, schilder mijn eigen luiken, en wandel veel in de natuur. Ik vind het fijn om buiten te zijn, de seizoenen mee te maken, met de vogels te praten.

Gezonde voeding speelt ook een belangrijke rol. Tachtig procent van wat in de supermarkt ligt is ongezond; het is te zout, te vet, bevat te veel suiker. Ik houd ongelofelijk van lekker en puur eten. Ik ben vijftig jaar vegetariër, maar ik eet wel vis. Ik hoor Nederlandse gasten weleens tegen elkaar zeggen: ‘Dat moeten we ook vaker doen, zelf een maaltijd maken.’ Ik snap dat mensen druk zijn, maar het levert je zoveel op als je de tijd neemt om zelf een kool te snijden of een wortel te raspen. Het is fijn om te doen en je weet wat je eet. De gesprekken met gasten zijn belangrijk voor me; ze geven mijn leven zin. Ik vraag me weleens af hoe dat moet als ik straks stop.'